Tytuł projektu
Regionalne Centrum Bioróżnorodności Ogrodniczej jako ośrodek integrujący ochronę ex situ różnorodności biologicznej województwa łódzkiego
RPLD.05.04.01-10-0001/18-00
Projekt dofinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2014 - 2020.
Okres realizacji
2019-01-18 do 2021-12-31
Beneficjent
Instytut Ogrodnictwa
ul. Konstytucji 3 Maja 1/3
96-100 Skierniewice
Głównym celem projektu jest ochrona środowiska poprzez zachowanie nasion szerokiego spektrum gatunków rozumianych, jako bioróżnorodność ogrodnicza – amatorskich i regionalnych odmian warzyw, podkładek generatywnych roślin sadowniczych, rodzimych krzewów i bylin ozdobnych, roślin miododajnych, gatunków dzikich pokrewnych roślin ogrodniczych oraz roślin towarzyszących uprawom.
Celem bezpośrednim projektu jest:
- Ograniczenie degradacji środowiska przyrodniczego i kulturowego województwa łódzkiego poprzez gromadzenie, zachowanie i odtworzenie bioróżnorodności.
Cele szczegółowe to:
- Ograniczenie silnej i narastającej antropopresji na tereny cenne przyrodniczo w województwie łódzkim.
- Utrzymanie i ochrona różnorodności biologicznej, poprzez tworzenie przyjaznych warunków dla właściwego stanu siedlisk przyrodniczych i gatunków.
- Ochrona bioróżnorodności parków krajobrazowych województwa łódzkiego poprzez utworzenie centrum ochrony (bank nasion).
- Wzmocnienie tożsamości kulturowej i ekologicznej mieszkańców województwa łódzkiego.
- Wykreowanie pozytywnego wizerunku województwa, eksponowanie jego zasobów i niepowtarzalnych cech, możliwości przyrodniczych, turystycznych, kulturowych i rekreacyjnych.
Założeniem jest wybudowanie (wg koncepcji uniwersalnego projektowania) Regionalnego Centrum Bioróżnorodności Ogrodniczej z bankiem nasion, w celu gromadzenia i zachowania ex situ (poza miejscem pochodzenia) bioróżnorodności roślin ogrodniczych oraz roślin towarzyszących uprawom w tym gatunków rzadkich i zagrożonych wyginięciem. Gromadzone i przechowywane w Centrum nasiona stworzą nie tylko trwałą rezerwę genetyczną, ale wykorzystywane będą do odtwarzania i zwiększania liczebności zanikających (zagrożonych wyginięciem) populacji.
Realizacja przedsięwzięcia pozwoli na nieodpłatne udostępnianie posiadanych materiałów dla celów naukowych, hodowlanych i edukacyjnych zgodnie z wymogami Międzynarodowego Traktatu o Roślinnych Zasobach Genowych dla Wyżywienia i Rolnictwa (ITPGRFA).
W budynku będzie się mieścił bank nasion kolekcji aktywnej roślin ogrodniczych, pomieszczenia technologiczne do czyszczenia i suszenia nasion przeznaczonych do przechowywania, pomieszczenie do pakowania i dystrybucji nasion, laboratorium kiełkowania nasion oraz laboratorium ogólne, serwerownia z systemem archiwizacji baz danych, z przyłączem światłowodowym, elektroniczny system zarządzania budynkiem oraz pomieszczenia biurowe i socjalne dla pracowników. Obiekt również będzie pełnił funkcję edukacyjną.
Projekt obejmuje również zakup wyposażenia laboratoriów oraz aparatury specjalnej, zakup mebli, zakup serwera z UPS oraz sprzętu komputerowego z drukarkami.
W projekcie uwzględniono dokumentację techniczną, nadzór inwestorski, promocję, zarządzanie projektem.
Regionalne Centrum Bioróżnorodności Ogrodniczej pozwoli na zgromadzenie, zachowanie i odtworzenie około 30 tysięcy genotypów, co skutecznie zabezpieczy regionalne dziedzictwo przyrody, bioróżnorodność roślin ogrodniczych oraz pozwoli udostępniać je zainteresowanym odbiorcom.
Wiele cennych krajobrazów województwa łódzkiego podlega degradacji i nieodwracalnym zmianom. Winowajcą jest nie tylko człowiek i jego działalność, ale również zmieniający się klimat. Roślinność i jej różnorodność wywiera niezwykły wpływ na kształtowanie się terenu, całego otoczenia i poszczególnych jego elementów oraz wzajemne interakcje.
Dlatego też odtworzenie i reintrodukcja do środowiska naturalnego przechowywanych gatunków pozwoli na ochronę cennych krajobrazów. Stąd niezwykle ważne staje się wsparcie przez działalność Instytutu parków krajobrazowych, rezerwatów przyrody, ogrodów botanicznych. Projekt stwarza możliwości współpracy pomiędzy Instytutem Ogrodnictwa a instytucjami regionalnymi, parkami krajobrazowymi, rezerwatami, ogrodami botanicznymi w zakresie deponowania nasion i przechowywania długoterminowego w celu późniejszej reintrodukcji, czy realizacji projektów środowiskowych. Z tego powodu, projekt jest skierowany do szerokiego grona adresatów, którzy mogli by skorzystać z efektów realizacji projektu.
Interesariuszami projektu są podmioty wywodzące się z kręgów nauki, hodowli, działające w sektorze gospodarki rolnej i sferach pokrewnych na terenie całego kraju, ogrodnicy i hobbyści oraz odbiorcy międzynarodowi. Wśród potencjalnych użytkowników projektu, można wyróżnić kilka grup:
- Jednostki wykorzystujące zasoby genowe oraz wiedzę z nimi związaną do wdrożenia ich w praktyce: producenci warzyw, sadownicy, producenci roślin ozdobnych, pszczelarze oraz ośrodki doradcze.
- Inne ośrodki naukowo-badawcze, w tym uczelnie i szkoły rolnicze.
- Urzędy administracji państwowej.
- Ogrodnicy, rolnicy i hobbyści.
6 826 500 zł
4 717 500 zł